Als je in Japan aan de kassa staat heb je waarschijnlijk maar één optie: Japans begrijpen en praten. De caissières hebben vaak maar twee verschillende reacties op een buitenlander aan de kassa. De eerste is het buitenlandse in je negeren en gewoon Japans praten, maar dan ook 100% op z’n Japans. Dus net alsof je een Japanner bent en geen Jip en Janneke-taal. De tweede is een mix van (slecht) Engels, Japans en dichtklappen omdat ze niet weten wat ze moeten doen. Vaak red je je wel met wat handen- en voetenwerk, maar fijner is het om gewoon te weten wat ze zeggen! Leer hier hoe je als een pro een Japanse winkel uitloopt!

Ten eerste: de klant is in Japan geen koning, maar eerder een god. In het Japans bestaan er veel verschillende beleefdheidsvormen. Als je Japans leert dan begin je ‘neutraal-beleefd’ – niet informeel maar ook niet super beleefd. In de winkels spreken ze je wel aan met heel beleefd Japans, en ook al heb je een aantal jaren Japans achter de rug dan kan het nog een uitdaging zijn om de Japanners te begrijpen. Een trede lager gaan in beleefdheid zal een Japanner in de retail namelijk niet zo snel doen, want dat is immers onbeleefd.

Sta je dus in een convenience store, supermarkt, McDonalds of een andere winkel aan de kassa, dan lees je gewoon even onderstaande lijst door.

Afrekenen in het Japans

In het Japans is een klant een 客 (kyaku). Vaak komt er nog een ‘o’ voor te staan om het woord mooier te maken: o-kyaku. Als een medewerker je aanspreekt dan zal hij je altijd お客さん (o-kyaku-san) of お客様 (o-kyaku-sama; iets beleefder) noemen. Een medewerker is een 店員さん (ten-in-san).

Als je aan de kassa komt zal de medewerker je uiteraard eerst begroeten. Als je een klant bent bij een winkel of restaurant zal de medewerker je aanspreken met いらっしゃいませ (irasshaimase). Dit zeg je niet terug! Je hoeft er niet per sé op te reageren (wat ik heel vreemd vond) maar je kunt gewoon groeten als je je daar fijn bij voelt. Hier lees je hoe je hallo zegt op verschillende manieren in het Japans.

In de rij

Sta je in een rij, dan zal de medewerker voor het begroeten het volgende zeggen:

• お次のお客様こちらのレジへどうぞ (o-tsugi no o-kyaku-sama kochira no reji e douzo)
  De volgende klant kan naar deze kassa komen.

Klantenkaart

Veel Japanse winkels werken met klantenkaarten (point cards). Als je op reis bent in Japan heb je hier uiteraard niets aan dus je antwoord zal voornamelijk ‘nee’ zijn.

• ポイントカードお持ちでしょうか? (pointo kaado o mochi deshouka?)
  Heeft u een klantenkaart?
  • いいえ。持っていません。(iie. motteimasen.)
    Nee, die heb ik niet.
  • はい。持っています。(hai motteimasu.)
    Ja, die heb ik.

Plastic tas

Soms wordt er gevraagd of je een plastic tas erbij wilt. Sinds kort is dit betaald, net zoals in Nederland. Meestal wordt er voor je ingepakt.

• 袋は、ご入り用でしょうか? (fukuro wa, go-iriyou deshou ka?)
  Wilt u er een tasje bij?
  • はい (hai)
    Ja
  • お願いします (o-negaishimasu)
    Alstublieft (of een combinatie: hai, onegaishimasu)
  • 結構です (kekkou desu)
    Dat hoeft niet.

Betalen aan de kassa

De volgende zinnen kun je tegenkomen bij het betalen.

• お会計は○○円になります。(okaikei wa oo en ni narimasu.)
  Het totaalbedrag is oo Yen.
• ○○円お預かりいたします。(oo en o-azukari itashimasu)
  Ik krijg oo Yen van u. (Cassières zeggen dit bijna altijd in Japan. Letterlijk: ‘Ik bewaar oo Yen voor u’)
• ○○円ちょうどお預かりいたします。(oo en choudo o-azukari itashimasu)
  Ik krijg precies oo Yen van u. (als het bedrag overeenkomt met wat je moet betalen)
• ○○円のお返しです。(oo en no okaeshi desu)
  U krijgt oo Yen wisselgeld terug.

De cassière zal afsluiten met ありがとうございます (arigatou gozaimasu; dankuwel). Dit kun je terug zeggen.

Extra

Andere zinnen die van pas komen in de convenience store:

• 年齢確認ボタンを押してください。(nenrei kakunin botan wo oshite kudasai)
  Druk op de knop om je leeftijd te bevestigen. (Als je alcohol/sigaretten koopt)
• 温めますか？ (atatame masu ka?)
  Zal ik het opwarmen?
  Voor het antwoord zie plastic zak.
• お箸はいりますか? (o-hashi wa irimasu ka) of お箸はご入用ですか (o-hashi wa goiriyou desu ka)
  Wilt u er eetstokjes bij?
  Voor het antwoord zie plastic zak.

Dit kun je ook nog horen in fast-food ketens:

• 店内でお召し上がりますか。お持ち帰りですか。(tennai de omeshi agarimasuka. omochikaeri desu ka.)
  Eet u hier? Of neemt u het mee?
  • ここで食べます。(koko de tabemasu)
    Ik eet het hier.
  • 持って帰ります。(motte kaerimasu)
    Ik neem het mee.