Hoofdstad Japan: Tokyo

De hoofdstad van Japan is Tokyo. Tenminste, dat vinden wij. Japan is er wettelijk gezien nog niet helemaal uit. Japan heeft wel al veel hoofdsteden gekend. Lees hier over de metropool Tokyo en hoe deze wel (of juist net niet) de hoofdstad van Japan werd.

Tokyo heeft 13,35 miljoen inwoners.

Ja, dat lees je goed. Dertien-komma-vijf-en-dertig miljoen. Ongeveer driekwart van Nederland woont in de hoofdstad van Japan zou je kunnen zeggen. Ongelooflijk, toch? Zal ik het nog gekker maken? Groot-Tokyo (vergelijk het met een provincie) heeft er maar liefst 35,33 miljoen. Grootte? Vlaanderen ongeveer. En ik vind dat wij al dicht op elkaar wonen in Nederland.

Deze omvang in combinatie met inwoners maakt Tokyo tot de grootste metropool van de wereld.

Ik weet nog dat ik makkelijk een uur in de trein kon zitten, en dat ik alleen maar kleine huisjes voorbij zag komen. Tijdens mijn studie in Tokyo duurde het zo’n 45 minuten voordat ik in het centrum van Tokyo was. Een rit van 40 kilometer.

Asakusa, Japan

Zoveel mensen brengt ook wat ongemakken met zich mee.

Een typisch een-kamer-appartement in Japan is zo’n 15m2. En daar doen ze het mee. Alles is klein. Alhoewel… Er zijn 503 stations in Tokyo alleen. Hoeveel denk je dat Nederland er heeft? Een magere 408. Het station van Shinjuku is het drukste station in de wereld. Maar liefst 3,640,000 personen maken elke dag gebruik van dit station. Dat zijn alle Zuid-Hollanders plus wat verdwaalde Amsterdammers. Op één station, op één dag. Volg je het nog? Groot. Tokyo is groot.

Eeks, een gemiddelde dag op Shinjuku Station (foto: Dick Thomas Johnson @flickr)

Maar… Tokyo is helemaal niet de hoofdstad van Japan.

Tenminste, er zijn mensen die dat beweren. Wettelijk gezien is Japan ook eigenlijk niet de hoofdstad van Japan. Laten we even terug gaan naar het begin van het begin:

Het begint bij de keizer Jinmu in 660 voor Christus.

Na keizer Jinmu waren er nog vele keizers, tot aan de huidige keizer Akihito. In die tijden gold er deze regel: waar de keizer woont, dat is de hoofdstad. Keizer Jinmu woonde in de provincie Yamato, aan de voet van de berg Unebi. Het plaatsje Kashiwabara was toen dus de hoofdstad. De opvolger van Jinmu was Suizei. Hij ging een stukje verder zitten in het plaatsje Kazuraki. De hoofdstad verplaatste dus.

Dit ging generaties lang door. Laten we even vooruit spoelen… naar het jaar 794.

Volgens de Japanse geschiedenis is dit het begin van de Heian periode. In dat jaar tekende de toenmalige keizer dat Heijokyo niet meer de hoofdstad van Japan zou zijn. Tegenwoordig kennen we deze stad als Nara (je weet wel, met de herten). Vanaf dat jaar zou Heiankyo, nu Kyoto genaamd, als hoofdstad dienen.

Kyoto… waar mandjes op fietsen voor mannen geaccepteerd worden. (foto: Moyan Brenn @ flickr)

Eeuwen gaan voorbij en Kyoto blijft de gelukkige hoofdstad van Japan.

Tot het jaar 1868. De oude regering vertrekt en maakt plaats voor een nieuwe. Edo wordt benoemd als hoofdstad van het oosten. De Genrou (zie het als de premier van het land, maar dan meerdere) wil dat de keizer de hoofdstad naar Edo, nu Tokyo (to=oosten, kyo=hoofdstad) genaamd, verhuist. De keizer zegt nee. Hij blijft liever in de culturele stad Kyoto en reist af en toe naar Tokyo als het moet. Dit doet hij één keer en realiseert zich dat het wel heel veel tijd kost.

De afstand tussen Kyoto en Tokyo is zo’n 500 kilometer. Shinkansen hadden ze toen nog niet, dus alles ging te voet.

Twee weken duurt het voordat ze Tokyo bereiken, plus nog eens twee weken terug na drie dagen in Tokyo waar hij keizersdingen doet. De keizer geeft toe aan de Genrou en zegt dat hij het hele jaar door verblijft in Tokyo. Tokyo wordt op dit moment de hoofdstad van Japan.

Nou ja, de keizer zelf ging niet te voet. (foto: Pam Hataitai @flickr)

Nou ja, niet helemaal.

De keizer maakt Tokyo namelijk nooit officieel de hoofdstad van Japan. Feitelijk gezien woonde de keizer zowel in Kyoto als in Tokyo. Beide kunnen gezien worden als hoofdstad van Japan.

Tot op de dag van vandaag, zelfs niet na de tweede wereldoorlog, is Tokyo nooit officieel erkend als de hoofdstad van Japan.

Wacht eens even… natuurlijk moet toch ergens in de wet staan dat Tokyo de hoofdstad van Japan is? Fout. In artikel 2 van de Capital Area Consolidation Law (首都圏整備法) van 1956 oftewel de wet die de hoofdstad vastlegt (weet iemand een goede vertaling?) staat het volgende:

In deze wet, wijst de term ‘hoofdstadsgebied (letterlijk: grootstedelijk gebied)’ op een groot gebied van zowel het grondgebied van de metropool Tokyo als omliggende gebieden aangewezen door het kabinet.

Maar betekent dat niet dat… nee. Het impliceert wel dat Tokyo de hoofdstad is, maar het staat niet duidelijk en expliciet vermeld.

Moet ik de titel veranderen naar Hoofdstad Japan: Tokyo en Kyoto?

Moeten we er aandacht aan besteden? Neuh en neuh. Maar het is wel leuk om te weten. Toch zijn er nog steeds mensen die beweren dat Kyoto de echte hoofdstad van Japan is. Aan jou de keuze. Wat denk jij?