Alles wat uit het water komt walg ik van als ik het in m’n mond moet stoppen. De smaak van de zee, zoals ik het zelf noem, kan ik maar niet aan wennen. Mijn maag draait al om als ik het alleen al ruik. Kun je dan wel overleven in Japan? En wat nu als je geen vlees eet of zelfs veganist bent? Zo overleef je Japan!
Mij doe je dus geen plezier met sushi of een gebakken visje. Garnalen krijg ik ook de kriebels bij en van mosselen ga ik al helemaal over m’n nek. “Maar je kunt toch sushi pakken met ei of komkommer?” zegt mijn gezelschap dan. Nee, want overal zit zeewier om, en dat heeft dezelfde vieze smaak van de zee. “Wat?!” zegt het gezelschap dan met grote verbazing. “Maar jij hebt toch in Japan gewoond?! Hoe heb je het daar kunnen overleven?” Nou gewoon. Zoals je dat doet in elk land. Je eet gewoon wat je lekker vindt.
Overleven in Japan zonder vis
Met mij zijn er nog veel meer die geen vis eten. Gewoon, omdat je het vies vindt. Of omdat je allergisch bent. Maar wat kun je dan wel eten in Japan? Heel veel gelukkig, want de keuken van Japan bestaat niet uit alleen vis. Zo kun je altijd voor een lekkere Japanse curry gaan of een donburi zonder vis. Ga je een weekje naar Japan? Met deze gerechten zonder vis zit je helemaal goed! (Let op; niet alles op deze lijst is vegetarisch of veganistisch, scroll naar beneden voor meer hierover)
1. Japanse curry
Heerlijke curry met rijst. Hier zit meestal een vleessoort in verwerkt, maar soms ook vis zoals garnalen. Oppassen dus welke je bestelt!
2. Ramen
Deze noodles in bouillon zijn zoals de kant en klare ramen uit pakjes die wij in de supermarkt kopen. Maar dan veel, veel lekkerder. De bouillon wordt op verschillende manieren gemaakt. Kies voor een ramen op basis van zout/sojasaus, je hebt namelijk ook bouillon die van vis gemaakt wordt.
3. Okonomiyaki
Het water loopt me al in de mond! Okonomiyaki is een mengsel van een soort pannenkoekendeeg, Chinese kool en eigenlijk alles wat je maar lekker vindt. Okonomiyaki betekent namelijk “bakken wat je lekker vindt”. Hier heb je dus ontelbaar verschillende soorten van en genoeg zonder vis. Op het einde vraag je om de katsuobushi eraf te laten, dit zijn namelijk gedroogde stukjes vis (wij noemen het bonito).
4. Donburi
Bij de Japanse fastfoodketens zoals Yoshinoya en Matsuya krijg je donburi. Makkelijk, lekker en snel. Alhoewel de basis vaak gemaakt wordt met dashi, een soort visbouillon, merk je dit niet meer als je het voor je hebt staan. Donburi bestaat uit ontelbaar varianten, dus er zitten er genoeg bij zonder vis. Ik ga altijd voor een lekkere gyuudon (met rundvlees) of oyakodon (met kip en ei).
5. Gyoza
Van oorsprong zijn deze pasteitjes Chinees, maar ze zijn ondertussen helemaal verjapanst (is dat een woord?). Als je naar Japan gaat mag je deze absoluut niet missen! Of je maakt ze alvast zelf met dit lekkere recept. Je kunt hiervoor gewoon naar een gyozarestaurant gaan.
6. Yakisoba
Yakisoba zijn gebakken noedels. Vaak krijg je ze met wat groente en rundvlees, maar je krijgt ze ook met bijvoorbeeld garnalen. Kijk dus uit wat je bestelt!
7. Sukiyaki/nabe/shabu shabu
Deze drie zijn heel anders maar toch hetzelfde, daarom heb ik ze bij elkaar gezet. Je zit met z’n allen rond een pan waar lekkere groenten en vlees in liggen te koken. Als ze klaar zijn haal je het er uit en eet je het op, terwijl je weer iets nieuws erin stopt om te koken. Je eet dit meestal met vlees!
8. Izakaya
Verder zijn er nog een hoop hapjes die je in voedsel standjes langs de weg vindt, maar ook in de izakaya. Je gaat naar de izakaya om hoofdzakelijk te drinken. Daarnaast kun je allerlei gerechtjes bestellen zoals yakitori (gebakken kip), salades, ander vlees en groenten. Dit doe je zoals wij dat in Nederland doen: all you can eat. Maar dan zit het drinken er ook bij. Hoera!
Wat kun je verder nog bestellen? Korokke (aardappelkroketjes), Omuraisu (omelet met rijst), Hambaagu (Japanse hamburger), Tempura (maar dan zonder garnalen en vis), Tonkatsu (schnizel). Maar natuurlijk is dat niet alles, er is natuurlijk veel meer! Zo zijn er Subways, McDonalds, Burger Kings, Italiaanse restaurants, Amerikaanse restaurants en vind je er zelfs döner. Meer dan genoeg keuze dus!
Overleven in Japan als vegetariër
Oké, nu ga je al een moeilijkheidsgraad omhoog. Vaak als er géén vis in zit dan stoppen ze wel vlees in een gerecht. Toch is het relatief makkelijk om als vegetariër te overleven in Japan. Je grootste obstakel is waarschijnlijk de taalbarrière. Ook hier zul je er regelmatig tegenaan lopen dat vis nog steeds niet gezien wordt als iets dat gewoon in de vegetarische keuken thuis hoort. Wil je zeker weten dat je geen vlees eet? Ga dan voor een veganistisch restaurant. Vooral in Japan, zeker heel lekker!
De grote boosdoener: dashi
Waar moet je voor opletten? Dashi is de grote boosdoener. Je hebt grof uitgesplitst twee soorten dashi: gemaakt van konbu (zeewier) of bonito (vis). Helaas geniet de laatste de voorkeur. Dashi is een soort bouillon. Het wordt bijna overal in gebruikt, en je hoeft niet eens te merken dat het er in zit. Vaak proef je de vissmaak namelijk niet meer.
Hetzelfde geldt voor bonito als gedroogde visvlokken. Japanners gebruiken dit vaak als topping voor gerechten. Veel Japanners zullen er niet eens meer over nadenken dat het vis is, net zoals bij dashi. In het Japans heet het katsuobushi. Vind je het oké dat je saus op visbasis wordt gemaakt, dan zijn je opties veel breder in Japan.
Gerechten aanpassen is niet de norm in Japan. Vragen in een restaurant of ze iets weg willen laten uit een gerecht kan dus beantwoord worden met een ‘nee’. Dit is normaal, en niet onvriendelijk in Japan. Je beledigt namelijk de kok door te zeggen dat zijn gerecht niet goed genoeg is.
Overnacht bij een ryokan
Een ryokan is een hotel, maar dan op z’n Japans. Vaak zit ontbijt en diner in de prijs inbegrepen. Goede ryokan steken veel moeite in het maken van de gerechten voor de gasten. Als je ruim van tevoren aangeeft een vegetarisch gerecht te willen dan zullen ze hier waarschijnlijk mee instemmen en kun je je verheugen op een heerlijke maaltijd.
Wat kun je zeker wel bestellen?
Er zijn een aantal gerechten die je zeker kunt bestellen in Japan. Helaas zijn dit vaak bijgerechtjes of snacks, maar dat maakt ze niet minder lekker!
- Rijst krijg je altijd zonder toevoegingen.
- Mochi is een plakkerig rijstcakeje. Let wel op waarmee je de mochi krijgt, vaak zijn dit bijvoorbeeld rode bonen.
- Aubergine is een populair bijgerecht en komt in alle vormen en maten voorbij op de menukaart.
- Tsukemono zijn gepekelde groenten. Een heel populair bijgerecht in Japan!
- Onigiri zonder vlees. Er zijn er ook met vlees en vis, dus let op welke je neemt!
- Sushi, en dan bedoel ik natuurlijk niet die met vis. Er is veel sushi met alleen groenten, zoals kappa-maki,
Vind je dashi niet erg, dan kun je de meeste gerechten in Japan bestellen waar geen vlees/andere vis in zit. Denk hierbij aan okonomiyaki, ramen, nabe, yakisoba of curry.
TIP: op de website Happy Cow zoek je naar vegetarische restaurants in Japan! In Tokyo alleen zitten 31 volledig vegetarische restaurants en 88 veg-friendly restaurants.
Overleven in Japan als veganist
Als veganist heb je het een stuk moeilijker in Japan als toerist. Het is alsof je een spel op de hoogste moeilijkheidsgraad speelt. Maar eigenlijk is dit hetzelfde als in Nederland, want in de kleinere steden vind je hier ook geen veganistische restaurants. Je grootste struikelblok is dat je geen verpakkingen kunt lezen.
Als je in de grotere steden blijft in Japan (Tokyo, Kyoto, Osaka) heb je genoeg keuze uit veganistische restaurants waar je lekker kunt eten. In de kleinere steden en op het platteland heb je waarschijnlijk wat minder succes. Ik raad je daarom ook aan om een airbnb te boeken met een eigen keukentje waar je zelf kunt koken. Minder leuk als je op reis bent, maar zo weet je wel zeker dat je veganistisch eet.
Shojin ryori
Een mooie veganistische optie in Japan is shojin ryori, wat je vaak bij tempels kunt krijgen. Dit is een boeddhistische maaltijd, geheel veganistisch. Maar pas op, want er zijn ook restaurants die een soort “nep” shojin ryori aanbieden. Als het restaurant ook niet-vegetarisch eten aanbiedt is het waarschijnlijk geen echte shojin ryori. Het leukste is om een overnachting bij een echte tempel te regelen. Helaas hangt er aan shojin ryori een flink prijskaartje!
TIP: op de website Happy Cow zoek je naar veganistische restaurants in Japan! In Tokyo alleen zitten al 65 volledig veganistische restaurants!